سلوک فردی، خانوادگی و اجتماعی امام حسین علیه السلام.

سخنرانی استاد مروی حفظه الله در درس خارج فقه (جلسه 26، مسلسل 496، یکشنبه، 27/07/93) قبل از دهه محرم 1436 با عنوان: سلوک فردی، خانوادگی و اجتماعی امام حسین علیه السلام.

 بسم الله الرحمن الرحیم

امروز روز آخر درس هست ماه محرم را پیش رو داریم دو نکته را اشاره می‌کنم:

نکته اول: گاهی دوستان میگویند چه مباحثی برای طرح بین مردم مناسب است اگر توفیقی پیدا کردیم برای احیاء این شعار شیعی. در آموزه های شیعی و کلمات امام حسین آمده که و لکم فیّ اسوة، اسوه در زبان عربی یعنی کسی که یسوّغ او یجب الإقتداء به، اگر این اسوه بودن خود امام حسین علیه السلام را در مباحثمان محور قرار دهیم، در سه زمینه مختلف که واقعا نقیصه های جامعه ما و مردم ما به این سه زمینه بر میگردد و واکاوی کنیم زندگی اهل بیت به خصوص زندگی امام حسین را در این سه بعد زمان دیگر گفته ام سلوک فردی و سلوک خانوادگی و سلوک اجتماعی حضرت را . هر چه ضعف در زندگانی مردم باشد به یکی از این سه بعد بر میگردد. با نگاه به سیره امام حسین علیه السلام بتوانیم از لابلای کتب روایی تارخی مان سلوک شخصی اباعبدالله الحسین علیه السلام و سلوک خانوادگی و اجتماعی حضرت را به دست آوریم و دست مایه سخن قرار دهیم زیرا مردم در محرم در اوج احساسات نسبت به حضرت هستند. بگوییم هدف غایی همه این عزاداری ها این است که و لکم فیّ اسوة.

در مورد سلوک اجتماعی ضعفهای عمده ای در جامعه ما هست، روایات میگوید حقوق متبادله بین اخوان و برادران دینی با یکدیگر که بسیاری از این حقوق امروز رخت بربسته است و با نگاه به زندگانی حضرت سلوک اجتماعی اهل بیت را تبیین کنیم و وظیفه خود و مردم را مشخص کنیم. بحار 44/190 وُجد علی ظهر حسین بن علی یوم الطف اثرٌ سؤال کردند این کبودی روی پشت ایشان چیست از امام سجاد پرسیدند و قال هذا مما کان ینقل الجراب علی ظهره الی منازل الأرامل و الیتامی و المساکین  ببینیم چند تای ما و آنان که لباس در میآورند و به سینه میزنند پشتمان چنین است و با یک بار و ده بار پشت انسان چنین نمیشود. لکم فی اسوه فقط بکاء نیست بلکه سلوک اجتماعی را باید یاد بگیریم در کافی شریف است که امام صادق در مدینه اند شیعیان بعد حج آمده اند امام نگاهی کردند ما لکم تستخفون بنا، فانبری الیه خراسانی و قال معاذ الله یا بن رسول الله من ان نستخف بک، اهل بیت که همیشه غیر مستقیم بیان میکنند مستقیم گفتند و انت احد من استخففت بنا، فرمودند یادت رفت در جحفه لبیک گفتی بعد سوار ناقه شدی در کنارت هم کسی از برادرانت ایستاده بود گفت إحملنی قدر میل فوالله قد اعییت فوالله ما رفعت رأسک، با این کارت نه تنها به او که به ما استخفاف کردی و ولایة الله را سبک شمردی. سابق اگر قرضی میخواستند درب مغازه تاجر معتبر میرفتند الآن چگونه است. مختلَف حقوق متبادله بین اخوان را بررسی کنید و محور سخن باشد. یا بحث صله رحم، که زندگانی ماشینی ما را از این پدیده اجتماعی مهم دور کرده. وقتی شمر برای امان نامه آمد گفت این بنو اختی اولاد ام البنین جواب ندادند امام فرمودند چرا جواب نمیدهید اجیبوه و ان کان فاسقا فإنه بعض اخوالکم، این از دائی های شما شمرده میشود . الآن در جامعه ما برادر است یکی رئیس جمهور شده چون خط سیاسی بهم نمیخورد قطع ارتباط کرده اند. نمونه های زیاد دارد رباب که یک سال سر قبر امام گریه کرد وقتی عظمت حضرت را میشمارد میگوید:

ان الذی کان نورا یستضاء به فی کربلاء .... ارامل و یتامی دیگر چه کنند چه کسی به دادشان برسد.

در جنبه سلوک خانوادگی لطائفی است در زندگانی امام حسین علیه السلام

مشهور منسوب به حضرت است که لعمرک اننی لأحب دارا- تکون بها السکینة و الرباب * أحبهما و أبذل جلّ مالی- و لیس لعاتب عندی عتاب. محبت را به اسره اعلام میکند. محبت به اسره باید باشد که بماند حتی اعلام میکند. سلوک فردی در زندگانی امام حسین فراوان میشود بحث کرد اگر تمام دهه را فقط در این سلوک فردی و رابطه امام با خالقش را بررسی کند کم است.

شب عاشورا وقتی اعلام آغاز نبرد میکنند حضرت به ابو الفضل میفرماید استیذان کن یک شب مهلت دهند بعد علت چیست ارجع الیهم فإن استطعت ان تؤخرهم الی غداة و ... لعلنا نصلی لربنا اللیله و ندعوه و نستغفره و هو یعلم انی کنت احب الصلاة له و تلاوة کتابه و کثرة الدعاء و الإستغفار ، باید خوب تفهیم کنیم سلوک فردی این مولای تو که اوج احساسات را نسبت به او داری چنین بوده است. چقدر قرآن و دعا داریم . وقتی وضو میگیرد و ... ارتعدت فرائصه. تعبیر مقام رهبری که در صحبتهایشان داشته اند که سبک زندگی اسلامی را بیان کنیم.

نکته دوم: چرا قتیل العبرات

ما توجه داریم که امام حسین قتیل العبرات است در زیارت حضرت کنار قبر امیر مؤمنان که مأثور است السلام علیک یا صریع الدمعة الساکبة السلام علیک یا .... لم یمت حی سواک و لم تقم الا علیک ..

خوب دقت کنید نکته لطیف این است که باید به خوبی تفهیم شود که برداشت نکنیم از این جملات که امام شهید شدند تا مردم گریه کنند، علت غایی نهضت حضرت گریه نیست قتیل العبرات بودن آقا آثار قهری شهادت و مظلومیت امام است و هر مؤمن بلکه هر آزاده ای چنین است که با نگاه به مصائب جاری میشود و باید باشد و ارزش دارد. اما علت غایی این نبود که ما گریه کنیم. بین اثر قهری و علت غایی خلط نکنیم. علت غایی قیام حضرت را هم در کلمات ایشان هم در زیارات مأثوره جستجو کنیم و برای مردم بیان کنیم. در اربعین بذل مهجته فیک لیستنقذ عبادک من الجهاله و حیرة الضلالة . این ضلالت را بیان کنیم برای مردم که معاویه قبل از او و بعد از او چه کرده اند که خون قلب ابا عبدالله باید ریخته میشود که لیستنقذ عبادک من الجهالة گاهی با علماء اهل سنت که صحبت میکنم قیام حضرت همه اش برای توحید بود. در مورد آیه هذان خصمان اختصموا ... حضرت میفرمایند نحن و بنوا امیه اختصمنا فی الله عزوجل. ما در هویت توحید با بنو امیه اختصام داشتیم قلنا صدق الله و قالوا کذب الله ... . تحلیل شود که اثر قهری که مهم است و باید باشد که قتیل العبرات باید باشد و روشنفکری اگر بخواهد شبهه کند بی جا کرده و خطا کرده. از مباحث روز شیوه جنگ ابا عبدالله و جریان کربلا و ماندنی شدن این جریان است. امروز داعش و داعشیان و اسلافشان بر سر اسلام چه آورده اند. شیوه اینان چیزی جز هدم اسلام نیست. مقایسه کنید با جریان کربلا . مسلم، این شخصیت تالی تلو امامت که حقش در حادثه کربلا توسط ما تضییع شده است، تعبیرات حضرت را در او ببینید: تالی تلو خودش را برای أخذ بیعت میفرستد وقتی هانی برنامه ریزی میکند که عبیدالله ترور شود همه چیز آماده است عبید الله مهدور الدم است اما این ازادگی را در مکتب تشیع و حضرت است که هر چه اشاره میکند آخر ناراحت میشود و به او اعتراض میکند چرا ترور نکردی میگوید  الایمان قیدٌ الفتک. اگر دست به ترور بزنی ایمان رفته است. امام بارها تکرار کردند من آغاز کننده جنگ نیستم. زهیر بن قین مرد جنگی است و آشنا است به فنون جنگی و گفت شبانه به این سپاهشان حمله میکنیم سلاحشان را میگیریم وقتی خبر به آنان برسید میترسند و فرار میکنند و ما پیروزی بزرگ پیدا میکنیم. حضرت فرمودند ما کنت لأبدئهم بالقتال، دوباره صبح عاشورا شمر ناسزا میگوید مسلم بن عوسجه تیر انداز ماهری است میخواهد جوابش را بدهد امام میفرمایند این کار را نکن من نمیخواهم آغاز کننده باشم. این همه انسانیت است که عاشورا را نگه داشته. کشت کشتار که خیلی در عرب و تاریخ بوده چرا یکی از آنها اثرش نمانده. لذا انطوان بارا در کتاب زیبای الحسین فی الفکر المسیحی  میگوید به قسیس مسیحیمان گفتم حسین را میشناسی، گفت لو کان الحسین لنا لنصبنا فی کلّ قریة منبرا و فی کل منطقة بیرقا و لدعونا الناس إلی المسیحیظ باسم الحسین. پریروز در اهواز همین انطوان بارا بلند میشود در جلسه پیر غلامان حسین میگوید یک مداح دیگر هم نتوانسته ابراز ارادت کند پسر مسیحی من هم از مداحان حسین است و به جهت درس نتوانسته شرکت کند او را هم از مداحان امام حسین حساب کنید.

جوزف (جورج) شکّور مسیحی میگوید:

یا کربلا لدیک الخسر منتصر       و النصر منهزم و العدل معیار

لکن هویتَ (از اسب به زمین میافتادی)  و ما فی الأفق کوکبة       الا علیک بکت و الدمع مدرار.

آخرین نکته : دوستانی که در مناطق اهل سنت میروند باید لطیف کار کنند کتبی که امروز سلفیه و وهابیت تلاش میکند ارتباط عاطفی اهل سنت با حضرت را بگیرد و تا حدودی موفق شده باید برایشان توضیح داد سلفشان چه موقفی در برابر گریه بر حضرت داشته اند. تاریخ آندلس عجیب است و مرکز امویان , و دشمنان اهل بیت و امام حسین علیه السلام بوده است و تشیع در آنجا رسوخ نکرده اما اندیشمندانی از اندلس داریم که عجیب دلداه حضرت و مراثی حضرت اند. محمد بن عبدالله ابن ابی بکر قضاعی معروف به ابن إبار متوفی 658 دانشمند ادیب و مورخ برجسته اندلسی دو کتاب دارد یکی نثر و یکی نظم و هر دو در اوج بلاغت نثرش: درر السَمط فی خیر السِبط میگوید گریه بر اهل بیت در قیامت حسنه ای است که سیئات را از بین میبرد و به نثر در این کتاب مرثیه سرائی میکند و کتاب معادن اللجین فی مصائب الحسین که به نظم است.

جمعه در جامعه مدرسین موضوعی را مطرح کردم که خیلی دل من را رنج داد که بعض نوشته هایی که از قم بعض مراکزی که نام شیعه شناسی را هم یدک میکشند اما نوشته هایی را که جز ضربه به مکتب نیست و دیدم بدون فاصله آثاری بر آن صحبت مترتب کردند انشاء الله که آثار بیشتر داشته باشد

حکم اعدام شیخ نمر النمر را هم میخواستم تحلیل کنم اما این است که خودشان میخ به تابوت خودشان میکوبند و چیز دیگری نیست. و ظاهرا پیر بودند فرتوت بودند قدرت تصمیم گیری نداشتند و حوادث اخیر یمن آنان را دیوانه هم کرده یمنی که حیات خلوت عربستان بوده و شیعه حرکت عظیمی را انجام داده و الهام برای منطقه است.آمدند صنعاء را گرفتند اما گفتند ما حاکمیت نمیخواهیم ما عدالت میخواهیم همین حرکتی که حزب الله در لبنان انجام داد.

سخنرانی مهمی رهبر حوثی ها در روز غدیر در فضائل امیر مؤمنان بسیار مهم بود اما اگر جنون را به حد اعلی برسانند و اعدام کنند

نویسنده بزرگ اهل سنت و دوست ما را هم دیروز دستگیر کرده اند و شبیه همین حکم اعدام را داده اند که دکتر حسن بن فرحان المالکی عالم سنی منصفی که از سران وهابیت بود برگشت که گفت حدیث الثقلین بلفظ و عترتی حدیث صحیح و قد اخرجه مسلم و قد عده بعض العلما متواترا و قد عارضه بعض جهلة اهل السنة بحدیث و عترتی و هو مع أنه ضعیف لایعارضه.

امیدواریم این حرکتهای احمقانه توسط اینان سبب بیداری مردم سعودی بشود.